۱۷ ربیع الاول که مقارن به خجسته زاد روز نبی مکرم اسلام حضرت محمد(ص) و میلاد امام جعفر صادق (ع) است یکی از چهار روزی است که در تمام سال به فضیلت روزه امتیاز دارد.
چه روز مبارکی است که امام صادق (ع) درباره آن فرمود: در این روز ابلیس از ورود به آسمان های هفتگانه محروم شد، شیاطین دور شدند، تمامی بت ها در بتکده به صورت بر زمین افتادند، ایوان کسری شکست و ۱۴ کنگره‌ی آن سقوط کرد، آب دریاچه ساوه خشک شد، سرزمین خشک سماوه آب پیدا کرد، آتشکده فارس پس از هزار سال خاموش شد، نوری از سرزمین حجاز بر آمد تا به مشرق رسید، کاهنان عرب علوم خود را فراموش کردند و سحر ساحران باطل شد.
آخرين پيامبر الهی در 17 ربيع الاوّل از پدری به نام "عبدالله بن عبدالمطلب" و مادری به نام " آمنه بنت وهب" ديده به جهان گشود و با انوار رخسار و جمال منوّرش، جهان تيره و تاريک، به ويژه عربستان را روشن گردانيد. عبدالله، پدر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) کوچکترین پسر عبدالمطلب، در میان قریش از لحاظ زیبایی و حجب و حیا مشهور بود. او با آمنه (سلام الله علیها) دختر وهب که به پاکی و عفت معروف بود ازدواج کرد.
روايت است که هنگام ولادت فرخنده حضرت محمد(ص)، ايوان کسری شکاف برداشته و چند کنگره آن فرو ريخت. آتش آتشکده بزرگ فارس خاموش شد؛ درياچه ساوه خشک گرديد؛ بتهای مکه سرنگون شدند؛ نوری از وجود آن حضرت به سوی آسمان بلند شد که شعاع آن فرسنگها را روشن کرد.
امام جعفر صادق (ع) نیز هفدهم ربيعالاوّل سال 83 قمری ديده به جهان گشودند و عالم انسانی را با انوار طيّبه خويش تابناک نمودند. پدرشان امام محمد باقر(ع) ایشان را به نام عموی نياکانش جعفر طيّار(ع)، "جعفر" نام نهادند. حضرت جعفر بن محمد(ع) دارای يک کنيه معروف به نام "ابوعبدالله" و دو کنيه غير معروف به نامهای " ابواسماعيل" و " ابوموسی" بودند.
امام ششم شیعیان به مدت دوازده سال، حيات با برکت جد گرامیشان امام زين العابدين(ع) را درک کردند و از مکتب تربيتی و علمی ایشان بهره بردند. همچنين، آن حضرت به مدت 32 سال از وجود شريف پدرشان امام محمد باقر(ع) برخوردار بودند و در تمام رويدادهای مهم در کنار پدر ارجمندشان قرار داشتند.
اعمال روز ۱۷ ربیع الاول:
1- غسل.
2- روزه: از برای آن فضیلت بسیار است و روایت شده هر که این روز را روزه بدارد ثواب روزه ی یک سال را خدا برای او می نویسد و این روز یکی از آن چهار روز است که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است.
3- زیارت: زیارت حضرت رسول صلّی الله علیه و آله و سلّم و همچنین زیارت امام امیرالمؤمنین علیه السّلام .
4- نماز: دو رکعت نماز که در هر رکعتی یک مرتبه حمد و 10مرتبه سوره قدر و ده مرتبه سوره اخلاص است، بگزارد و پس از نماز در محلّ نماز بنشیند و دعائی که روایت شده است بخواند : اَللَّهُمَّ اَنتَ حَی لاَ تَمُوتُ ...
5 - تصدّق و خیرات: مسلمانان این روز را تعظیم بدارند و تصدّق و خیرات نمایند و مؤمنین را مسرور کنند و به زیارت مشاهد مشرّفه بروند.
معاونت تحقیقات و فن آوری دانشگاه علوم پزشکی بم