شرح وظایف کلی
امروزه آموزش مداوم در علوم پزشکی در همه کشور های جهان به سرعت رو به گسترش است و هر روز به تعداد کشورهائی که این برنامه ها را به صورت اجباری یا اختیاری ارائه می دهند اقزوده می شود. همه این تغییرات تحت تاثیر شواهد و مدارک علمی فراوانی است که بر اثر تاثیر مستقیم این برنامه ها بر کیفیت ارائه خدمات بالینی و بهبود پیش آگهی بیماران دلالت دارد.
تلاش برای ارتقای بیش از پیش برنامه های آموزش مداوم و به کار گیری شیوه ای نوین آموزشی با سرعتی قابل توجه در سطح جهان ادامه دارد.
رقابت کشور ها بر اساس سطح مهارت و دانش نیروی کار، روند سریع جهانی شدن ، عدم پاسخگویی تحصیلات اجباری به تغییرات، لزوم مسئولیت پذیر بودن افراد برای افزایش مهارت های خود، سرعت و مداومت تغییر در زمینه های مختلف علمی و حرفه ای، بیشتر بودن سرعت پیشرفت علمی و فناورانه نسبت به سرعت یادگیری افراد و برخی موارد دیگر همگی از دلایل عمده توسعه روز افزون این برنامه ها در جهان هستند.
دفتر آموزش مداوم دانشگاه علوم پزشکی بم رسما از تاریخ 1/10/ 91شروع بکار نموده است.
آموزش مداوم دانشگاه علوم پزشکی بم با تحت پوشش داشتن گروه های مختلف پزشکی، پرستاری، مامایی و پیراپزشکی با هدف ارتقاء و حفظ اطلاعات و بروز نمودن دانش آنها تلاش می کند ارائه خدمات بیشتر به جامعه را ممکن سازد. حیطه موضوعات آموزش مداوم بر مبنای دستورالعمل ها و مجوز های کشوری و همچنین نیاز های دانش آموختگان به تفکیک رشته تحصیلی آنها است.
شرح وظایف آموزش مداوم
• برنامه ريزي و برگزاري دوره های باز آموزي براي كادرپزشكي، پرستاري و پيراپزشكي به منظور بروز كردن اطلاعات و بهره وري بيشتر از امكانات موجود
• همكاري و هماهنگي با اعضاي محترم هيئت علمي جهت برگزاري برنامه هاي باز آموزی
• آموزش و راهنمایی رابطین مراکز و دبیران برنامه جهت امور مربوط به اجرای برنامه
• تشکیل جلسات کمیته ماده 6
• صدور گواهی شرکت کنندگان در برنامه های آموزش مداوم
• صدور گواهی سخنرانان در برنامه های آموزش مداوم
• صدور گواهی نهایی مشمولین قانون آموزش مداوم جهت تمدید پروانه مطب
برنامه های آموزش مداوم:
به کلیه فعالیت های یاددهی و یادگیری بعد از فارغ التحصیلی از رشته های منجر به مدرک، اطلاق می شود که فارغ التحصیل را در انجام موثرتر و کارآمدتر وظایف حرفه ای خود یاری می کند.
این تعریف فعالیت های یادگیری غیر مرتبط با حرفه را که بر اساس علایق شخصی دنبال می شوند، مانند یادگیری هنر، شامل نمی شود.
در روش های سنتی بیشتر وقت آموزش به سخنرانی استاد و گوش دادن فراگیرمی گذرد. در مقابل در روش های فراگیر محور تمرکز فعالیت ها از آموزش دهنده به فراگیر منتقل می شود و مسئولیت ساماندهی آنچه باید فراگرفته شود، به خود فراگیر واگذار می شود.
از مهمترین این روش ها می توان به یادگیری فعال، که در آن فراگیران به طور موثر درگیر آنچه می آموزند می شوند، به سوالات پاسخ می دهند، خود سوالاتی را مطرح می کنند، وارد بحث می شوند و مطالب را توضیح می دهند اشاره کرد.
یادگیری مشارکتی فراگیران به صورت گروهی، انجام تکالیف یا پروژه ها، یادگیری مبتنی بر حل مساله و یادگیری مبتنی بر تیم از انواع دیگر این نوع یادگیری است.
این روش ها و یادگیری سریعتر و با ماندگاری بیشتر، درک عمیق تر مواد درسی، به یادگیری تفکر نقادانه یا مهارت های مشکل گشایی خلاقانه و ایجاد نگرش مثبت به آنچه تدریس می شود، ایجاد می کنند.
انواع برنامه های آموزش مداوم:
1- برنامه های حضوری
2- برنامه های غیر حضوری(برنامه های خود آموز و آموزش مجازی)
3- فعالیت های آموزشی و پژوهشی
الف)برنامه های حضوری:
به برنامه های گفته می شود که آموزش و تخصیص امتیاز آموزش مداوم، مستلزم حضور فیزیکی مشمول در برنامه می باشد و به انواع زیر تقسیم می شود:
1- برنامه های مدون: به آن دسته از برنامه های آموزشی اطلاق می شود که سرفصل ها و موضوعات آموزش آن توسط اداره کل آموزش مداوم جامعه پزشکی با همکاری گروه های آموزشی و نهاده های ذیربط تدوین شده و به صورت مصوب در درون رشته با تخصص اصلی ارائه می شود. این برنامه ها می تواند شامل سخنرانی، پانل، کارگاه های آموزشی، کار گروهی، بازدید، کار عملی و فنون مشابه باشد. سقف تعداد شرکت کنندگان در برنامه های مدون 150 نفر است.بدیهی است اگر برنامه مدون به صورت کارگاهی برگزار شود، باید ویژگی های کارگاه مانند تعداد شرکت کنندگان را رعایت کند.
2- کنفرانس: نشست ها و اجتماعات یک روزه ای که به منظور بحث و تبادل نظر در یک زمینه خاص علمی تشکیل می شود و در آن صاحب نظران نقطه نظرات خود را درباره مسائل و مشکلات مهم از طریق سخنرانی، میزگرد و جلسات پرسش و پاسخ و گزارش موارد جالب (Case Report)) مطرح می نمایند.
به جلسات حداکثر یک روزه که به صورت غیر پیوسته و در فواصل زمانی مشخص که حداقل یک هفته فاصله داشته باشد، برگزار می شود کنفرانس ادواری می گویند که باید در مورد یک سرفصل -موضوع مشخص باشد.
3- سمینار: اجتماعات و گردهمایی که هدف از تشکیل آن، بیان تازه های علمی، مبادله تجربیات و تجدید اطلاعات در جهت چاره جویی و حل مشکلات حرفه ای شرکت کنندگان است و به صورت ارائه سخنرانی ، میزگرد و جلسات پرسش و پاسخ اداره می گردد. طول مدت آن حداقل 2 روز است.
4- کنگره (همایش): گردهمایی های علمی، رسمی متشکل از متخصصین و افراد با تجربه که در آن در کنار ارائه سخنرانی های علمی، نتایج تحقیقات و پژوهش های انجام شده در موضوع علمی مشخص به صورت مقاله، سخنرانی و پوستر ارائه شده و قابل تکرار به شکل دوره ای است. طول مدت کنگره معمولا 2 روز یا بیشتر است.
کنگره ملی یا بین المللی (همایش ملی یا بین المللی) که با همکاری نهادهای مرتبط، مانند معاونت تحقیقات و فناوری با اداره کل روابط بین المللی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تعیین و به روز می شوند.همایش ملی نیز بر اساس دستورالعمل های مربوطه در وزارت متبوع تعیین می شوند.
5- سمپوزیوم: به منظور آموزش مسائل علمی تخصصی و فوق تخصصی درباره موضوعی خاص به صورت سخنرانی، کارگروهی، بحث و ارائه مقاله برگزار می شود. در سمپوزیوم هریک از سخنرانان درباره جنبه های متفاوتی از یک ک موضوع به بحث می پردازند به نحوی که آن موضوع از جهات مختلف آموزش داده می شود مخاطبین سمپوزیوم افراد متخصص و صاحب نظر هستند. طول مدت سمپوزیوم معمولا یک روز است.
6- کارگاه: برنامه هایی که حداقل 40درصد ساعت فعال آموزش آن به صورت کارگروهی و یا مهارت عملی ارائه شود و سقف تعداد شرکت کنندگان آن 30نفر است.
7- برنامه های کوتاه مدت حرفه ای: دوره ای است که ضمن تامین نیازهای حرفه ای فراگیران و ارتقای مهارت های حرفه ای آنها، منتج به صدور گواهی (که جایگزین مدرک رسمی دانشگاهی نیست) می شود. طول آن از دو هفته (معادل 50 ساعت) تا 6 ماه (معادل 600 ساعت) بوده و حداقل 30% ساعات آن به صورت عملی برگزار می شود.
8- برنامه های آموزش مستمر بالینی: عبارت است از کلیه برنامه های آموزش بالینی جاری، که به طور روزانه، هفتگی، ماهیانه و مانند آن، به صورت مستمر و بر طبق تقویم خاص از طریق سازمان های مختلف دانشگاهی و مراکز آموزشی-درمانی اجرا می شود مانند کنفرانس هفتگی، گزارش صبحگاهی، گزارش مرگ و میرو...
ب) برنامه های غیرحضوری آموزش مداوم: به تمامی برنامه های آموزش مداوم گفته می شود که ارائه آنها به حضور فیزیکی مشمولین در محل آموزش نیاز ندارد و مشمولین با انجام مجموعه فعالیت هایی طی دوره یا برنامه در قالب سامانه اینترنتی آموزش و یا لوح فشرده و یا بهره گیری از فناوری های الکترونیکی مانند: Mobile Learning و ...انجام می شود
ج) فعالیت های آموزشی و پژوهشی: این گروه از برنامه های آموزش مداوم ناظر بر فعالیت های آموزشی-پژوهشی مشمولین می باشد که در قالب سخنرانی، ارائه پوستر در برنامه های آموزش مداوم، تالیف با ترجمه کتاب، مقاله و انتشار آنها بوده که مطابق مفاد آئین نامه نحوه تخصیص امتیاز به فعالیت آموزشی- پژوهشی، میزان امتیاز مربوطه به آنها تعلق می گیرد.